Klasyfikacja kart płatniczych ze względu na osobę posiadacza

Kryterium to pozwala na wyodrębnienie czterech rodzajów kart płatniczych. Różni je przede wszystkim stopień sprecyzowania posiadacza.

Karty podstawowe

„Określenie ‘karta podstawowa’ wprowadzone zostało, aby można było za jego pomocą odróżnić, z jakiego rodzaju karta płatniczą mamy do czynienia. Wyodrębnienie takiej karty jest konieczne, ponieważ wydawcy obok kart płatniczych podstawowych wydają karty dodatkowe małżonkom posiadacza karty podstawowej, jego bliskim czy nawet na określonych warunkach osobom obcym. Podstawową kartą płatniczą jest karta, którą wydawca wydaje posiadaczowi odpowiedniego rachunku bankowego. Posiadacz występuje tutaj w dwóch rolach: posiadacza rachunku bankowego oraz posiadacza karty płatniczej związanej z tym rachunkiem.”[1]

Karty podstawowe są najczęściej wydawane jako karty funkcjonujące wyłącznie w środowisku elektronicznym i wymagające każdorazowej autoryzacji – są to karty oferowane przez bank wszystkim klientom, w tym również nieznanym. Karta podstawowa związana jest z określonym rachunkiem bankowym i dotyczy własnego rachunku bankowego.

Karty dodatkowe

„Dodatkową kartą płatniczą jest karta, która na żądanie posiadacza karty podstawowej wydawca wydaje osobie wskazanej przez niego. Beneficjentem tego rodzaju czynności posiadacza karty podstawowej może być:

  • małżonek posiadacza
  • pełnoletnie lub małoletnie dziecko tego posiadacza
  • osoba pozostająca z posiadaczem w więzi rodzinnej
  • osoba obca wobec posiadacza

Karta płatnicza wydana jako dodatkowa przedstawia taki sam walor prawny i ma taką samą moc prawną jak karta podstawowa. Spełnia ona takie same funkcje główne, jakie typowe są dla karty podstawowej. O ile karta podstawowa wydawana jest posiadaczowi odpowiedniego rachunku bankowego, o tyle kartę dodatkową może uzyskać osoba, której nie cechuje taki przymiot.”[2] Podobnie jak karta podstawowa, karta dodatkowa związana jest z określonym rachunkiem, ale w odróżnieniu od poprzedniej ta karta dotyczy cudzego rachunku.

Jacek Masiota zauważa również iż „niejednolicie kształtują się relacje prawne pomiędzy dwoma typami posiadaczy kart: podstawowej i dodatkowej, a pieniędzmi zgromadzonymi na rachunku bankowym.”[3] Według stwierdzenia autora książki w przypadku karty podstawowej występuje stosunek typowy dla własności, natomiast w przypadku karty dodatkowej występuje tylko stosunek obligacyjny. Dlatego też  kartę dodatkową może podpisać tylko jej posiadacz i może być tylko przez niego wykorzystywana, ponieważ opiewa na jego imię i nazwisko.

Kartą dodatkową może być również  tzw. karta firmowa. Karty tego typu wydawane są przedsiębiorcom. Do korzystania z nich uprawniony jest jedynie oznaczony na karcie pracownik. Za zobowiązania z transakcji dokonanych taką kartą odpowiedzialność ponosi przedsiębiorca. Najczęściej karty takie wystawiane są, aby pracownicy mogli nimi opłacać koszty delegacji, wyjazdów służbowych, wydatków reprezentacyjnych itp.

Karty imienne

„Wszystkie karty trójstronne oraz czterostronne wydawane na świecie są kartami imiennymi. Najważniejszym elementem charakterystycznym jest podpis posiadacza, który jest jednocześnie najważniejszym zabezpieczeniem karty płatniczej. Umieszczony jest na pasku silikonowym, który uniemożliwia jego zmianę.”[4] W przypadku tych kart wszelkie dyspozycje dokonane przy ich pomocy będą obciążać ich posiadacza, który działa zawsze we własnym imieniu.

Karty na okaziciela

Zawsze są to karty dwustronne i przedpłatne. Są one masowo używane, jednak ich zasięg jest zazwyczaj ograniczony do jednego domu towarowego, miasta, przedsiębiorstwa transportowego czy telekomunikacyjnego.


[1] J.Masiota „Elektroniczne…” op.cit. str. 44-45

[2] J.Masiota „Elektroniczne…” op.cit. str. 45

[3] J.Masiota „Elektroniczne…” op.cit. str. 45

[4] J.Masiota „Elektroniczne…” op.cit. str. 46

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.